Dzisiejsze czasy a perfekcjonizm.
Dążenie do perfekcji wydaje się atrakcyjne. W dzisiejszych czasach promowane są: bycie pracowitym, wielozadaniowość, spełnianie się na wielu płaszczyznach, sukces materialny i zawodowy, bycie aktywnym i fit, doskonałość wizerunkowa. Z tego powodu presja na bycie “perfekcyjnym” jest ogromna. Społeczne oczekiwania mogą wzmacniać perfekcjonizm i sprawiać, że wiele osób czuje, że powinno robić “więcej i lepiej”.
Do czego prowadzi perfekcjonizm? Perfekcjonizm u każdego może objawiać się inaczej. Jednak, często prowadzi do nadmiernego stresu, lęku, wypalenia, niskiej samooceny i poczucia bycia niewystarczającym.
Jaka jest istota perfekcjonizmu?
Perfekcjoniści stawiają sobie nierealistyczne i trudne do spełnienia oczekiwania, wierząc, że ich wartość zależy od ich osiągnięć. Myślą: “Muszę dawać z siebie 100%, nieustannie pracować nad sobą, być idealnym/ą, tylko wtedy będę kimś wartościowym”. Takie myślenie powoduje często lęk i niepokój. A tak naprawdę kryje się za tym potrzeba bycia lubianym i akceptowanym przez innych. Zamiast motywować do działania to przekonanie blokuje i odbiera radość z życia.
W tym wpisie dzielimy się z Tobą typowymi cechami, które charakteryzują perfekcjonistów. Jest to fragment z książki “Perfekcjonizm. Jak uwolnić się od samokrytyki, zbudować stabilne poczucie wartości i odnaleźć wewnętrzną równowagę” autorstwa Sharon Martin (2023). Pamiętaj jednak, że ta lista nie jest testem ani nie służy jako narzędzie diagnostyczne.
Jaka są typowe cechy perfekcjonistów?
Narzucasz sobie niezwykle wysokie standardy.
Narzucasz wysokie standardy innym ludziom i uważasz, że oni często ich nie spełniają.
Masz poczucie, że inni ludzie mają wobec ciebie nierealistyczne oczekiwania.
Obawiasz się błędów i pomyłek.
Jesteś osobą zorientowaną na osiąganie celów.
Nic cię nie zadowala: zawsze jest coś więcej do zrobienia, więcej do osiągnięcia.
Jesteś osobą wrażliwą na krytykę i starasz się jej unikać.
Zawsze dbasz o najdrobniejsze szczegóły.
Jesteś osobą bardzo krytyczną wobec siebie.
Jesteś osobą krytyczną wobec innych.
Boisz się rozczarować innych ludzi.
Często masz nierealistyczne oczekiwania, co prowadzi do rozczarowania lub frustracji.
Jesteś osobą wiecznie czymś zajętą.
Rzadko chodzisz na zwolnienia chorobowe.
Uwielbiasz porządek, listy, terminarze, tabelki i dane.
Starasz się unikać popełniania błędów i uważasz błędy za coś złego.
Rozpamiętujesz swoje błędy i niedociągnięcia.
Opierasz swoją wartość jako człowieka na własnych osiągnięciach.
Nawet kiedy odnosisz sukces, masz poczucie, że to za mało lub że mogłaś/eś zrobić więcej.
Wolisz zrobić coś samodzielnie niż pozwolić, aby ktoś inny zrobił to “źle”.
Czasami ukończenie zadania zajmuje ci dużo czasu, ponieważ ciągle coś poprawiasz, sprawdzasz i starasz się zrobić wszystko perfekcyjnie.
Zamartwiasz się tym, co myślą o tobie inni ludzie.
Starasz się unikać konfliktów.
Odsuwasz w czasie wykonywanie pewnych zadań lub wcale ich nie rozpoczynasz, ponieważ uważasz, że nie potrafisz ich wykonać perfekcyjnie.
W przeszłości surowo cię oceniano.
Boisz się porażek.
Odczuwasz złość lub urazę.
Masz poczucie, że jesteś osobą pod jakimś względem wadliwą lub do niczego.
Zmiana planów może wywołać u ciebie irytację.
Ruminujesz – rozpamiętujesz i roztrząsasz różne sprawy po wielokroć.
Masz problemy zdrowotne wynikające ze stresu, takie jak bóle głowy, dolegliwości żołądkowo-jelitowe lub wysokie ciśnienie.
Unikasz ryzyka.
Nie lubisz próbować nowych rzeczy, zwłaszcza gdy istnieje ryzyko doświadczenia zażenowania, poczucia niekompetencji czy poczucia, że nie dorównujesz innym.
Jesteś pracoholiczką/pracoholikiem – spędzasz dużo czasu w pracy i rezygnujesz z odpoczynku, ponieważ uważasz, że musisz pracować.
Masz trudności z odprężeniem się.
Cierpisz na bezsenność lub masz problemy z zasypianiem.
Trudno ci jest ucieszyć się z czyjegoś sukcesu.
Zwykle towarzyszą ci napięcie, stres lub niepokój.
Musisz wygrywać za wszelką cenę.
Uważasz, że gdybyś była/był kimś naprawdę inteligentnym lub utalentowanym, to nie musiałabyś/musiałbyś tak ciężko pracować.
Dużo wymagasz od innych ludzi.
Kiedy inni ludzie nie spełniają twoich oczekiwań, często odczuwasz rozczarowanie.
Trudno ci jest zachowywać się spontanicznie.
Wierzysz, że jedno niepowodzenie lub jedna wada przesądzają o twojej wartości.
Chcesz zawsze mieć kontrolę.
Pomimo wielu oznak sukcesu nie masz poczucia, że udało ci się cokolwiek osiągnąć.
Jeśli czujesz potrzebę porozmawiania ze specjalistą, zapisz się na konsultację! Poznaj naszych terapeutów (kliknij tutaj).
Blibliografia:
Martin, S. (2023). Perfekcjonizm. Jak uwolnić się od samokrytyki, zbudować stabilne poczucie własnej wartości i odnaleźć wewnętrzną równowagę. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
